وى جانشین جونیشیرو کویزومى مىشود که پنج سال و نیم عهدهدار این مقام بود. با انتخاب نخستوزیر جدید پرسشهاى بسیارى مطرح مىشود. نخستوزیر جدید، ”کشور آفتاب“، این دومین قدرت اقتصادى جهان را به کجا خواهد برد و چه اهدافى را دنبال خواهد کرد؟
پس از کنارهگیرى جونیشیرو کویزومى از مقام نخستوزیرى ژاپن، حزب حاکم لیبرال دمکرات شینزو آبه دبیر کل حزب را براى احراز این مقام کاندیدا کرد و امروز پارلمان ژاپن به نامزد پیشنهادى حزب رأى اعتماد داد و شینزو آبه رسما نخستوزیر ژاپن شد.
آکسل کلاین از مرکز تحقیقاتى دانشگاه بن آلمان در خصوص اوضاع ژاپن، در این باره مىگوید: کویزومى توانست تعادل قوا را در حزب لیبرال دمکرات بر هم بزند، حال باید دید، اگر آرایش قواى جدید باز هم بر هم بخورد، چه پیش خواهد آمد؟
کلاین کارشناس امور ژاپن این نظرات را راجع به کویزومى بیان مىکند، یعنى راجع به مردى که با شعار ”اگر حزب لیبرال دمکرات را تغییر بدهى، ژاپن را تغییر خواهى داد“ توانست در سال ۲۰۰۱ بر مسند نخستوزیرى ژاپن بنشیند.
کویزومى دسیسههاى رؤساى قدرتمند حزب را براى تصاحب قدرت نقش بر آب کرد و توانست با پافشارى بر اجراى رفرم سازمان پست بزرگترین پروژه مدرنیزه کردن کشور را به اجرا درآورد. هدف کویزومى از انجام اصلاحات سازمان پست این بود که اقتصاد و سرمایهگذارى را از حالت غیرمؤثر به گونهاى تغییر دهد که با موقعیت کنونى ژاپن به عنوان قدرتمندترین قدرت اقتصادى آسیا همخوانى داشته باشد.
مردم نیز از اصلاحات نخستوزیر حمایت کردند و امیدوار شدند که تغییرات جدید، راه را بر رسم دیرین استفاده از محل سرمایههاى پستى براى اجراى پروژههاى گران و زاید حامیان حزب ببندد.
اکنون سیاستمدار ۵۱ سالهاى به قدرت رسیده، وى از خانوادهى نشأت مىگیرد که پستهاى کلیدى ژاپن را سالها در دست داشته و اهمیت زیادی براى پشتیبانى حامیانشان قائل بودند.
آیا این جوانترین سیاستمدارى که از زمان پایان جنگ جهانى دوم تاکنون بر کرسى نخستوزیرى نشسته مىتواند سیاست اصلاحات را پیش گرفته و در برابر مقاومت بارونهاى حزب لیبرالدمکرات بایستد؟
آکسل کلاین ژاپنشناس آلمانى مىگوید: محبوبیت آبه به اندازهى کویزومى نیست، به همین دلیل وابستگى او به حمایت اعضاى حزب بیشتر از کویزومى است. حال معلوم نیست، آیا او مىتواند سیاست اصلاحات را در صورتیکه مقامهاى ارشد حزب با آن مخالفت کنند، به پیش ببرد یا نه؟
به همین دلیل است که آبه اقدام جدى در خصوص بدهىهاى دولت ژاپن را دشوار مىیابد و به جاى آن ترجیح مىدهد که به تسهیل شرایط مردم بپردازد که برخى از سیاستهاى اصلاحى آنها را با مشکل مواجه کرده است.
در زمینه دیگر یعنى سیاست خارجى نیز هدف اصلى نخستوزیر جدید، جلوگیرى از سلطه چین در حوزهى اقیانوس آرام و تغییر قانون اساسى ضد جنگ ژاپن است به نحوى که توان دفاعى کشور بالا برود و ژاپن بتواند در کنار آمریکا در عرصههاى مختلف بینالمللى وارد عمل شود.
آبه پیش از این در مقام دبیر کابینه برخوردارى از سلاح هستهاى را حق ژاپن دانسته بود. برخى از مشاوران او حتى خواستار حذف پارهاى از موضوعات تاریخى مربوط به جنایات ژاپنىها در جنگ جهانى دوم از کتابهاى درسى شدند، از جمله اینکه ژاپنىها زنان چین و کره شمالى را در خلال جنگ جهانى دوم مجبور به خودفروشى کرده بودند. از اینها گذشته باید دید که آیا آبه نیز مانند کویزومى به بازدید از معبد جنجالبرانگیز ”یاسوکونى“ مىپردازد یا نه، بخصوص که بازدید از این معبد که در آن برخى از جانیان جنگى ژاپن نیز دفن شدهاند، اعتراضهاى مداوم چین و کره جنوبى را در پى داشته است.
کلاین کارشناس آلمانى معتقد است، آبه دیگر از رده دوم قدرت به رده اول انتقال یافته است. اینک او در مقام نخستوزیر سخن مىگوید و بنابراین سعى خواهد کرد تا مواضعش در زمینهى سیاست خارجى واقعبینانهتر باشند. به اعتقاد کلاین، نخستوزیر جدید ژاپن همّ خود را بر بهبود روابط دوجانبهى کشورش با چین و کره جنوبى خواهد گذاشت.
dw-world